«Τα σταλθέντα ή τα σταλμένα μηνύματα;» – απολιθώματα των αρχαίων μετοχών στα σύγχρονα λεξικά και στα σώματα κειμένων

Page 151-156
Author Anna Ιορδανίδου
Title «Τα σταλθέντα ή τα σταλμένα μηνύματα;» – απολιθώματα των αρχαίων μετοχών στα σύγχρονα λεξικά και στα σώματα κειμένων
Abstract "Η παρούσα εργασία αναφέρεται στις αρχαιοελληνικές μετοχές παθητικού αορίστου που δεν εντάσσονται στο ρηματικό σύστημα της νέας ελληνικής, π.χ. εκτελεσθείς, εξαχθείς, κλαπείς, λεχθείς, προβλεφθείς. Στο ρηματικό σύστημα της αρχαίας ελληνικής οι μετοχές δήλωναν χρόνο (ενεστώτα, μέλλοντα, αόριστο, παρακείμενο), ενώ στη νέα ελληνική οι ελάχιστες που έχουν απομείνει στον ενεστώτα και στον παρακείμενο δηλώνουν κατεξοχήν τρόπο ενέργειας (εξακολουθητικό – συντελεσμένο). Ουσιαστικά πρόκειται για την ενεργητική επιρρηματική μετοχή ενεστώτα σε -οντας (ή γερούνδιο, σύμφωνα με ορισμένους μελετητές), π.χ. επιλέγοντας, την παθητική μετοχή ενεστώτα σε ορισμένα μόνο ρήματα, π.χ. επιλεγόμενος, και την παθητική μετοχή παρακειμένου, π.χ. επιλεγμένος, η οποία σε αρκετές περιπτώσεις έχει λειτουργία ουσιαστικού ή επιθέτου. Η έρευνα στα κυριότερα σύγχρονα ελληνικά λεξικά (ΛΚΝ, ΛΝΕΓ και ΧΛΝΓ) αναδεικνύει διαφορετικές πρακτικές καταγραφής, ως επιθέτων ή ουσιαστικών στο ΛΚΝ και ως μετοχών παράλληλα με τις μετοχές παθητικού παρακειμένου στα ΛΝΕΓ και ΧΛΝΓ σε συγκεκριμένα ρήματα. Εξετάζεται αν και σε ποιον βαθμό οι λεξικογραφικές αυτές πρακτικές μπορούν να υποστηριχθούν από τα δεδομένα της γλωσσικής χρήσης, όπως προκύπτει από αναζήτηση σε σώματα κειμένων. "
Session Lexicography and Corpus Linguistics
Keywords τυποποίηση; γλωσσικό κύρος; γλωσσική χρήση; σώματα κειμένων; νεοελληνικά λεξικά
BibTex
@inproceedings{ELX2020_2021-015,
address = {Alexandroupolis},
title = {«Τα σταλθέντα ή τα σταλμένα μηνύματα;» – απολιθώματα των αρχαίων μετοχών στα σύγχρονα λεξικά και στα σώματα κειμένων},
isbn = {978-618-85138-1-5},
url = {https://www.euralex.org/elx_proceedings/Euralex2020-2021/EURALEX2020-2021_Vol1-p151-156.pdf},
language = {el},
booktitle = {Lexicography for {Inclusion}: {Proceedings} of the 19th {EURALEX} {International} {Congress}, 7-9 {September} 2021, {Alexandroupolis}, {Vol}. 1},
publisher = {Democritus University of Thrace},
author = {Ιορδανίδου, Αnna},
editor = {Gavriilidou, Zoe and Mitsiaki, Maria and Fliatouras, Asimakis},
year = {2020},
pages = {151--156},}
Download